Metoda Vojty

Metoda Vojty powstała w latach 40-tych XX wieku. Twórcą tej metody był Vaclav Vojta, Czech mieszkający i pracujący w Niemczech, absolwent Uniwersytetu Karola w Pradze.

Metoda ta polega na wywołaniu u dziecka globalnych kompleksów ruchowych - odrychowego obrotu i odruchowego pełzania poprzez drażnienie określonych miejsc (stref wyzwalania) na ciele dziecka, które ułożone jest w pozycji aktywującej (na brzuchu, na plecach, na boku).

W trakcie stymulacji (ucisku) dochodzi do aktywacji ośrodkowego układu nerwowego i pobudzenia wszystkich mięśni szkieletowych. Ośrodkowy ukłąd nerwowy aktywizowany jest począwszy od swoich najniższych, rdzeniowych połączeń aż do poziomu podkorowego i korowego.
Metoda Vojty odwołuje się do prawidłowego programu ontogenetycznego (rozwoju osobniczego) dziecka poprzez wywołanie wzorców ruchowych, zbliżonych w swym kształcie do idealnej motoryki, pozwala dostarczyć dziecku wrażeń czuciowych i ruchowych, których ono samo nie może wyzwolić na skutek uszkodzenia mózgu. Poprzez wielokrotne powtórzenie aktywacji mięśni zgodnie z prawidłowym programem rozwoju ruchowego następuje utrwalenie właściwego sposobu ruchu, stopniowo pojawia sie poprawa funkcji podporowych, chwytnych itd. 
Dzięki wczesnej diagnostyce możliwe jest zastosowanie terapeutycznej metody Vojty, zanim nieprawidłowe sposoby reagowania ruchowego, tzw. wzorce zastępcze utrwalą się u dziecka na poziomie mózgu (kory mózgowej).
Wczesna terapia metodą Vojty pozostawia trwały ślad w mózgu i w korzystnym przypadk także w powstającym schemacie ciała. Stosuje się różne pozycje wyjściowe i różne kombinacje stref wyzwalania w zależności od celu terapii i możliwości dziecka. Program leczenia ustala terapeuta i on jest odpowiedzialny za prawidłowe przekazanie instrukcji Rodzicom. Rodzice pracują z dzieckiem po kilka minut, cztery razy dziennie. Następująca w czasie terapii praca mięśni wpływa na uzyskanie właściwej postawy i zbliśone do idealnego ukształtowanie kręgosłupa, co jest podstawą dla prawidłowo wykonywanego ruchu wszystkich odcinków ciała. 


Metoda znajduje zastosowanie u/w:
 dzieci urodzonych przedwcześnie - wcześniaków,  niemowląt zagrożonych nieprawidłowym rozwojem (najczęściej ZOKN) i mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD),
 dzieci z zespołem Downa (wspomaganie rozwoju),
 przypadkach wad układu nerwowego, tzw. przepuklin oponowo-rdzeniowych,
 uszkodzeniach obwodowego układu nerwowego, m.in. okołoporodowe lub pourazowe uszkodzenie splotu barkowego,
 w leczeniu wad postawy,
 w przypadku kręczu szyi,
 dysplazji bioder,
 artrogrypozie,
 osób dorosłych (!!!) m.in.: po udarach mózgu, zapaleniu i uszkodzeniu rdzenia kręgowego, u pacjentów nieprzytomnych (w celu poprawy koordynacji mięśni oddechowych, koordynacji ślinienia i połykania)

Zasady prowadzenia prawidłowej terapii wg metody Vojty:
a) ćwiczenia 4 x dziennie,
b) trzy wzorce (na plecach, na boku, na brzuchu),
c) każdy wzorzec 2 x każda strona,
d) czas trwania terapii zależny jest od wieku dziecka:
     - 0-6m.ż. - max 5 minut,
     - 6-12m.ż. - 8-10 minut,
     - starsze dzieci - max. 15-20 minut.
e) spotkania z terapeutą 1-2 / tydzień,
f) wykluczenie przeciwskazań,
g) spokój i opanowanie Rodzica i terapeuty.

Przeciwskazania do prowadzenia terapii wg met. Vojty:
szczepienia polio (1-2 dni przerwy),  leczenie wysokimi dawkami kortykosteroidów,
 temperatura powyżej 38,5⁰C,
 silna biegunka, wymioty,
 zaburzony kontakt matka - dziecko,
 stan padaczkowy,
 autyzm,
 nowotwory złośliwe w fazie aktywnej.
   

Opis metody oraz zdjęcie Vaclava Vojty wzięte ze strony RehaBaby.
Zdjęcia rehabilitowanego dziecka-prywatne archiwum K. i A. Kaczmarczyk